Αφιέρωμα - Γυναίκες άλλες

Εγώ & αυτό

της Νεφέλης Παπαδοπούλου

Δυο άντρες φιλιούνται παθιασμένα. Οι γλώσσες τους παιχνιδίζουν ανάμεσα στα ανοιχτά τους στόματα.

Με τα χέρια τους χαϊδεύουν και γραπώνουν τα κορμιά τους. Mε κινήσεις γρήγορες πετάνε τα ρούχα τους και πέφτουν στον καναπέ. Ξαφνικά εμφανίζεται μια γυναίκα. Και οι δυο άντρες σταματάνε αυτομάτως ό,τι κάνουν και αρχίζουν να ασχολούνται μόνο μ’ εκείνη.

Σας θυμίζει κάτι αυτή η σκηνή; Μάλλον όχι, μιας και είναι ένα θέαμα που ουδέποτε έχουμε δει. Μάλιστα μοιάζει τόσο απίθανο που μπαίνει στη σφαίρα του σουρεαλισμού. Για ποιο λόγο να προστεθεί μια γυναίκα όταν κάνουν σεξ δύο άντρες; Κι όμως, ενώ το συγκεκριμένο θέαμα μας φαίνεται σουρεαλιστικό και παράδοξο, το αντίθετό του το θεωρούμε λογικό και αναμενόμενο.

Η πλειοψηφία των ταινιών πορνό περιέχει τουλάχιστον μια σκηνή με λεσβιακό σεξ, όπου το σεξ μεταξύ γυναικών παρουσιάζεται σαν το ορεκτικό στο κυρίως γεύμα του πέους. Ακόμη και στις λιγοστές περιπτώσεις που ο άντρας δεν καταφθάνει ως από μηχανής θεός επί σκηνής για να φέρει την τάξη, η παρουσία του πρέπει να υπονοείται με τη χρήση φαλλικών υποκατάστατων. Σύμφωνα, λοιπόν, με τη βιομηχανία του σεξ, το λεσβιακό σεξ δεν μπορεί να αποτελέσει σεξουαλική πράξη από μόνο του παρά μόνο με την προσθήκη ενός πέους, είτε από σάρκα είτε, στην ανάγκη, από καουτσούκ. Με άλλα λόγια, το σεξ μεταξύ γυναικών μοιάζει να υπάρχει μόνο ως συμπλήρωμα ή μίμηση της ετεροφυλόφιλης σεξουαλικής πράξης.

Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: δεν υπάρχει σεξ χωρίς διείσδυση. Και αν τα δάχτυλα και ο στοματικός έρωτας δεν θεωρούνται σεξ, τότε λεσβίες δεν υπάρχουν.

Η ορατότητα, η δήλωση παρουσίας στην κοινωνία, ήταν πάντα ένα μεγάλο πρόβλημα για τις λεσβίες. Όταν ένας άντρας πει ότι είναι γκέι μπορεί να αντιμετωπίσει το φόβο, το μίσος ή την αποστροφή. Όταν το πει μια γυναίκα, είναι πολύ πιθανό να μην την πιστέψουν καν. Κι όσο σκληρό είναι να μην αποδέχεται κάποιος τον τρόπο ύπαρξής σου, είναι ακόμα χειρότερο να μην δέχεται καν ότι υπάρχεις. Όπως χαρακτηριστικά είχε πει η βασίλισσα Βικτόρια όταν της είχανε μιλήσει για σεξ μεταξύ γυναικών «Τέτοιες γυναίκες δεν υπάρχουν». Ακόμα και σήμερα, αιώνες μετά, που υποτίθεται ότι επιτέλους έχουμε καταφέρει να θεωρούμαστε πλάσμα υπαρκτό, πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει φράσεις όπως «δεν μοιάζεις για λεσβία», «είσαι σίγουρη ότι είσαι γκέι;» καθώς και την αγαπημένη μου «μάλλον δεν έχει βρεθεί ακόμα ο κατάλληλος». Να κάνει τι «ο κατάλληλος»; Αφού μας αρέσουν οι γυναίκες, ρε παιδιά! Αν είναι να βρεθεί κατάλληλο άτομο θα είναι Η και όχι Ο. Αντίστοιχες φράσεις σπανίως λέγονται σ’ έναν άντρα που δηλώνει γκέι. Κι αυτό όχι γιατί στην περίπτωσή τους η παρέκκλιση από τον «ορθόδοξο δρόμο» είναι αποδεκτή αλλά γιατί, στη φαλλοκρατική κοινωνία στην οποία ζούμε, η επιθυμία του σεξ με άντρα είναι, αν μη τι άλλο, κατανοητή.

Ελλείψει πέους λοιπόν μια λεσβία δεν μπορεί ούτε καν να περιγράψει τη σεξουαλική της ζωή. Όταν η φράση «κάνω σεξ» ορίζεται από τη διείσδυση, και οτιδήποτε άλλο μπαίνει στην κατηγορία των προκαταρκτικών, κάθε φορά που μια γκέι γυναίκα πάει να περιγράψει μια σεξουαλική της περιπέτεια σ’ έναν φίλο ή μια φίλη χρειάζεται το διπλάσιο χρόνο καθώς και πληθώρα διευκρινίσεων για να μπορέσει να αποτυπώσει την ακριβή φύση της όποιας εμπειρίας. Όπως λέει η Helene Cixous, «η αντρική σεξουαλικότητα επικεντρώνεται στο πέος» η γυναικεία σεξουαλικότητα απλώνεται σ’ ένα «αχανές αστρικό σύμπαν που δεν διανύει τροχιά γύρω από έναν μοναδικό ήλιο».

Το συμπέρασμα που βγαίνει απ’ όλα αυτά είναι ότι επειδή η δεδομένη κοινωνία στην οποία ζούμε είναι πατριαρχική και κατά συνέπεια φαλλοκεντρική, τα πάντα έχουν να κάνουν με την ορατότητα και τη δήλωση παρουσίας. Και τι πιο ορατό και επιτακτικά παρόν από ένα πέος σε στύση; Τα ανδρικά γεννητικά όργανα μπορούν να δηλώσουν άμεσα και με τον πλέον οφθαλμοφανή τρόπο τη σεξουαλική διέγερση και άρα διάθεση του άντρα. Το πέος δηλώνει ισχυρά την παρουσία του και είναι αδύνατον να αγνοηθεί. Γι’ αυτό και ένα στητό πέος θεωρείται σύμβολο δύναμης και υπεροχής.

Ο κόλπος από την άλλα μεριά κρύβεται. Είναι αδύνατον να κρίνεις με το μάτι αν έχεις διεγείρει ή όχι μια γυναίκα σεξουαλικά. Η όποια σωματική αντίδραση προκαλείται σε μια γυναίκα από κάποιον άλλο ή άλλη γίνεται αντιληπτή μόνο από την ίδια. Όσο όμως κι αν το φαίνεσθαι κατέχει θέση ισχύος στη ζωή μας, αυτή η μυστική λειτουργία του γυναικείου σώματος ασκεί μια ιδιαίτερη γοητεία.

Έβλεπα πρόσφατα ένα επεισόδιο της σειράς L Word. Και είδα την εξής σκηνή: Δυο γυναίκες είναι ξαπλωμένες πρόσωπο με πρόσωπο. Ένας άντρας έχει μόλις φύγει μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια τρίου για να αποκτήσουν αυτές παιδί. Οι γυναίκες χαϊδεύουν απαλά η μια το πρόσωπο της άλλης και κοιτάζονται στα μάτια. Περνούν μερικές στιγμές σιωπής, ώσπου η μια ρωτάει «σε ερέθισε;». Η άλλη της λέει ήρεμα και σταθερά «όχι». Μετά της παίρνει το χέρι, το κατεβάζει χαμηλά και το βάζει μέσα της. Και αφού βγάλουν και οι δυο αναστεναγμούς από την αίσθηση του διπλού αγγίγματος της ψιθυρίζει «αυτό είσαι εσύ».

Βλέποντας αυτή τη σκηνή ένιωσα να μου ξανάρχεται όλη η μαγεία αυτής της αίσθησης. Αυτή η σχεδόν μυστικιστική εμπειρία της εισόδου σ’ ένα κόσμο αόρατο, που δεν σου εμφανίζεται αλλά που πρέπει να τον ψάξεις, που πάλλεται γύρω από τα δάχτυλά σου αλλά ποτέ μπροστά στα μάτια σου. Η όραση δεν πρωταγωνιστεί, οπότε η αφή οξύνεται. Και όταν αυτή η είσοδος είναι διπλή, όταν υπάρχει ταυτόχρονη διείσδυση ανάμεσα σε δυο γυναίκες, όταν δηλαδή η καθεμία τους μπαίνει στο άλλο σώμα αλλά και δέχεται το άλλο σώμα μέσα της ταυτόχρονα, είναι τέτοιο το αίσθημα ισορροπίας και πληρότητας που δημιουργείται ώστε να αξίζει δικαιωματικά στη σεξουαλική αυτή πράξη να θεωρείται σεξ ολοκληρωμένο.

Cixous, Helene. "The Laugh of the Medusa." Reading Rhetorical Theory. Ed. Barry Brummett. New York: Harcourt, 2000. 879-893.

Katz, Meridian Gay American History Penguin Books, (1976)