Συνέντευξη

Βάνα Μπάρμπα

«Είμαστε όλοι αρσενικοί και θηλυκοί»

του Θοδωρή Αντωνόπουλου

Σύμβολο του σεξ, μοντέλο, ηθοποιός, μητέρα και θιασάρχης πια. Η εμμονή της να έχει άποψη, να διαφέρει, να ζει όπως εκείνη θέλει, τής έκλεισε πόρτες αλλά της άνοιξε ορίζοντες. Αυτό το κακό κορίτσι πάει παντού.

Αντίκες, βαρύτιμα χαλιά, μαξιλάρες, ethnic χρώματα, μια προτομή του Απόλλωνα, ένας καθιστός Βούδας, πίνακες με γυμνά, Καραβάτζιο, Πικάσο. Σ' ένα ράφι, μια σειρά φωτογραφίες από εκείνες που την έκαναν μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες Ελληνίδες. Καθώς τις χαζεύω, βήματα ακούγονται να κατεβαίνουν την εσωτερική σκάλα. Είναι εκείνη - όπως πάντα εκθαμβωτική. Μαύρα ρούχα, μαλλιά ξέπλεκα, παράστημα στητό, πρόσωπο φωτεινό, αφτιασίδωτο, ανάλαφρες αλλά σίγουρες κινήσεις. Η παρουσία της κυριαρχεί στο χώρο.

Καθόμαστε αντικριστά. Στην εντοιχισμένη οθόνη πλάσματος απέναντι, ένα ακόμα σκάνδαλο ταλανίζει τα τηλεπαράθυρα. «Τους βλέπεις; Υπόκοσμος είναι όλοι τους» σιχτιρίζει. Τέτοιοι αφορισμοί από ένα πρώην «χρυσό κορίτσι» της show business; Αλλά η Βάνα Μπάρμπα δεν μάσησε ποτέ τα λόγια της (ούτε τα έργα της), είτε πρόκειται για τα ΜΜΕ, το σταρ σύστεμ, τον έρωτα, τους άντρες, είτε τον ίδιο της τον εαυτό.

Τέτοια απαξίωση για την τηλεόραση;

Εντάξει, σίγουρα υπάρχουν και άνθρωποι σοβαροί, που κάνουν θαυμάσια δουλειά. Όμως στα ΜΜΕ χάνεις εύκολα την ψυχή σου. Ξεκινάς με τις καλύτερες προθέσεις και κάποια στιγμή βλέπεις ότι έχεις συναντήσεις τον Διάβολο αυτοπροσώπως: καναλάρχες, εκδότες, δημοσιογράφους, παρουσιαστές και φυσικά όλους εμάς που βγαίνουμε καθ’ έξιν στο γυαλί.

Νιώθεις ότι έχεις καεί;

Φυσικά. Ο χρόνος δεν λυπάται κανέναν. Κούρασα κι εγώ λιγάκι τον κόσμο. Έπαψα να είμαι αθώα απέναντι σε πράγματα που κάποτε με γέμιζαν. Μια εποχή ένιωθα ευτυχισμένη φιγουράροντας στα πρωτοσέλιδα, έλεγα «τι ωραία παιδική χαρά». Τώρα είμαι πολύ πιο υποψιασμένη, μην πω αηδιασμένη.

Όταν ξεκινούσες δεν σε απασχολούσε η σκοτεινή πλευρά των ΜΜΕ, φαντάζομαι.

Την αγνοούσα. Έπρεπε να πάθω για να μάθω. Αλλιώς αντιμετωπίζεις τα πράγματα στα δεκαοκτώ σου χρόνια, αλλιώς στα σαράντα. Τώρα βλέπω ότι τα ΜΜΕ είναι μια κρεατομηχανή που αλέθει ανθρώπους καθημερινά. Το αν είσαι καλός, μέτριος, κακός κ.τ.λ., ελάχιστα ενδιαφέρει.

Ήσουν πάντως τσαμπουκάς: έφυγες από το χωριό σου στα 16 σου, ήρθες στην Αθήνα, έγινες the talk of the town…

Ναι, είχα νεύρο. Υπήρξα επίσης τυχερή. Έπεσα σε μια περίοδο μεταβατική, λίγο πριν από την απόλυτη χυδαιότητα. Έζησα δύο αξέχαστες δεκαετίες, ό,τι επιθύμησα το είχα. Μεγαλώνοντας όμως έρχεσαι ξαφνικά αντιμέτωπος με σένα και λες «τώρα, τι κάνω;»; Διότι ωραία, διέθετες μια συμπαθητική εμφάνιση που ήταν το όχημα. Όμως κάποτε θες να προχωρήσεις σαν άνθρωπος. Και τότε το όχημα δεν ξέρεις πού θα σε βγάλει.

Παρότι εκρηκτικό θηλυκό, ήσουνα πάντα αντιδραστική, ατίθαση, μαγκάκι. Πώς συμβιβαζόταν αυτό;

Ναι, ήμουν λίγο αλητάκι... (χαμογελά πονηρά). Ποτέ δεν άντεχα να συμβιβάζομαι όσο θα έπρεπε. Το ότι ξέφευγα από το πρότυπο της γατούλας είναι αλήθεια ότι μου έκλεισε πολλές πόρτες. Αλλά ο χαρακτήρας σου είναι η μοίρα σου, λένε, και εγώ δεν μπορούσα να γίνω κάτι άλλο από ό,τι είμαι.

Έχεις αμφισβητήσει συχνά τον ίδιο σου τον εαυτό. Την ομορφιά, το ταλέντο, την καριέρα σου...

Έχω συναίσθηση της ασημαντότητάς μου. Δεν ξέρω κατά πόσο οι άλλοι αντιλαμβάνονται τη δική τους. Τη μετριότητα δεν μπορείς να κάνεις σημαία και να τη θεωρείς σπουδαιότητα, όπως κάνουν σχεδόν οι πάντες πια. Δεν το αντέχω αυτό, ξερνάω.

Εντέλει όμως έγινες διασημότητα. Μετάνιωσες ποτέ για αυτό;

Όχι βέβαια. Αν όμως γνώριζα ότι στο τέλος της διαδρομής θα υπάρχει τόση μοναξιά, τέτοιος κορεσμός... Έπειτα δεν μπορείς να ζεις πάντα έντονα και εγώ είμαι εθισμένη στις εντάσεις.

Ήσουν εθισμένη και στις ακρότητες;

Φυσικά. Έκανα ό,τι χειρότερο μπορούσα! Δεν έχω κατασταλάξει ακόμα αν στη ζωή είναι προτιμότερο το μέτρο ή η υπερβολή. Τώρα αναζητώ μια ισορροπία αλλά δεν είναι εύκολο.

Ερωτεύθηκες ποτέ πραγματικά;

Πάρα πολλές φορές. Είναι ψέμα ότι ερωτεύεσαι μόνο μία φορά. Η αγάπη για έναν άνθρωπο που είστε μαζί είκοσι, τριάντα χρόνια, ναι, είναι κάτι που όντως σου συμβαίνει άπαξ.

Αληθεύει ότι οι γυναίκες βλέπουν τον έρωτα πιο υπολογιστικά; Ότι κοιτούν την εμφάνιση, το πορτοφόλι, το κοινωνικό status κ.τ.λ.;

Νομίζω πως ναι. Και έχει να κάνει τόσο με τη φύση όσο και με την κοινωνική τους ανατροφή. Μην ξεχνάς ότι για αιώνες η γυναίκα υπήρχε μέσω του άντρα. Η καριέρα μας ήταν ο άντρας. Τώρα τελευταία παίρνουμε κάπως την κατάσταση στα χέρια μας.

Οι δικές σου σχέσεις με τους άντρες πώς ήταν;

Έδινα πάντα όλο το είναι μου. Αν όμως μου γυάλιζε ξαφνικά κάτι άλλο, έφευγα. Και αυτό το γνωστοποιούσα εξαρχής. Νομίζω πως στάθηκα απόλυτα ειλικρινής με όλους.

Ποιοι τύποι ανδρών σε έλκουν;

Γνώρισα άνδρες με εξουσία, άνδρες μποέμ, άνδρες macho. Τώρα προτιμώ τους πιο διανοούμενους.

Τη σχέση του άντρα με το πέος του πώς τη βλέπεις;

Βασανιστική. Αν δεν τα βρουν από νωρίς μαζί του γίνονται τρομερά συμπλεγματικοί. Η ιδέα που έχουν για τις επιδόσεις του διαμορφώνει πολύ τη σεξουαλικότητα και κατ’ επέκταση τον χαρακτήρα τους. Αυτό ισχύει για κάθε άντρα, στρέιτ ή γκέι. Είναι βαρύς σταυρός να αισθάνεσαι ότι πρέπει διαρκώς να αποδεικνύεις κάτι. Νιώθω ευτυχής που ως γυναίκα δεν έχω τέτοια άγχη! (γέλια).

Τελικά το μέγεθος μετράει;

Σίγουρα. Αλλά έχει να κάνει και με τη σκέψη, την τεχνική, την τρέλα στο μάτι...

Φίλους στενούς έχεις;

Ναι, ευτυχώς. Και είναι όλοι γκέι. Τους άντρες τους βλέπω μόνο ερωτικά, με τις γυναίκες αδυνατώ να γίνω κολλητή. Οι ομοφυλόφιλοι με καλύπτουν και από τις δύο πλευρές. Μέχρι και έρωτα θα έκανα με γκέι, γιατί όχι!

Το ότι έγινες μητέρα σε άλλαξε σαν άνθρωπο;

Έγινα δύσκολη, πιο αυστηρή. Παλιότερα ήμουν λίγο στο "χα χα-χου χου". Πλέον δεν ανέχομαι τη φτήνια, την ευτέλεια.

Λέγεται πως η μητρότητα καθαγιάζει. Ωριμάζει συνειδήσεις, κατασιγάζει επιθυμίες, πάθη, φιλοδοξίες...

Υπερβολές. Η μητρότητα μπορεί όντως να καθαγιάσει, αλλά μόνο αν έχεις περάσει από την κόλαση προηγουμένως.

Πώς είναι να είσαι ανύπαντρη μητέρα;

Έρχονται φορές που κλατάρω. Δύσκολο να παίζεις ταυτόχρονα το ρόλο του αρσενικού και του θηλυκού. Από την άλλη έχω ελευθερία πράξεων, μεγαλώνω όπως θέλω την κόρη μου, δεν δίνω λογαριασμό πουθενά...

Δεν είναι τόσο τρομερό όσο ακούγεται, δηλαδή.

Όχι, δεν είναι ανέφικτο, αλλά δυστυχώς στη χώρα μας δεν υπάρχει καμιά κρατική μέριμνα για τέτοιου είδους οικογένειες. Υπάρχουν έπειτα οι προκαταλήψεις και ισχύουν για όλες μας, επώνυμες ή μη.

Οι μονογονεϊκές οικογένειες είναι κατοχυρωμένες σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα, παρότι ξεπερνούν πλέον το 20% του συνόλου, παραμένουν περιθώριο...

Καιρός να βγουν στο προσκήνιο! Ας συνυπάρχουν ισότιμα πολλά διαφορετικά μοντέλα οικογένειας, γιατί όχι;

Το μοντέλο «γκέι, παντρεμένοι, με υιοθετημένα έστω παιδιά» πώς σου φαίνεται;

Μια χαρά! Συμφωνώ με οτιδήποτε προάγει την ανθρώπινη ελευθερία και ευτυχία. Είμαστε όλοι αρσενικοί και θηλυκοί. Διαφωνώ με ταμπέλες τού στιλ ότι ο άντρας πρέπει να ζευγαρώνει μόνο με τη γυναίκα και αντιστρόφως. Αυτά είναι ξεπερασμένα πράγματα.

Με γυναίκα δοκίμασες ποτέ να συνευρεθείς;

Θα σου έλεγα μόνο εάν κλείναμε το κασετόφωνο. Αλλιώς θα πέσουν να με φάνε.

Τη συζήτηση διακόπτει μια επιτακτική παιδική φωνούλα από το δώμα: «Μαμάαα… Ελα να παίξουμε!». «Φαιδρούλα, αγάπη μου, έρχομαι να φτιάξουμε σπιτάκια», αποκρίνεται. Πατάω το stop.