Ρεπορτάζ

Παραμύθιασέ με!

του Πάρη Κορμαρή
paris@10percent.gr

Φαντάζεστε το γοβάκι της Σταχτοπούτας να ταίριαζε στο πόδι ενός άντρα; Ή ο βάτραχος που θα φιλούσε η πριγκίπισσα να ήταν τελικά μια μαγεμένη γυναίκα; Τι κι αν οι εκδοχές αυτές ακούγονται κάπως παράδοξες… Αφού συμβαίνουν στην πραγματικότητα, γιατί όχι και στα παραμύθια;

Αυτό πάνω κάτω θα μπορούσε να είναι το σκεπτικό της Λίντα ντε Χάαν και της Στερν Νέιλαντ, όταν δημιουργούσαν το παραμύθι "Koning & Koning" - σαν να λέμε "Βασιλιάς & Βασιλιάς". Πρωταγωνιστής του ο Μπέρτι, ένας πρίγκιπας σε ηλικία γάμου, που -παρά τα προξενιά της μητέρας βασίλισσας, ή μάλλον εξαιτίας τους- γνωρίζει τον έρωτα της ζωής του στο πρόσωπο του πρίγκιπα Λη! Οι πρώτες εκδόσεις του βιβλίου σε Ολλανδία και Αμερική μετρούσαν ήδη κάποια χρόνια, όταν μια πιτσιρίκα στις ΗΠΑ το δανείστηκε από τη βιβλιοθήκη του σχολείου της. Η οργή των γονιών της όταν το διάβασαν ήταν τέτοια, ώστε ζήτησαν -και πέτυχαν- να απαγορευτεί η διάθεσή του από παιδικές βιβλιοθήκες, χωρίς σχετική συγκατάθεση κηδεμόνα. Οι συντηρητικοί Αμερικάνοι είχαν μπροστά τους ένα ακόμα κόκκινο πανί, ενώ ο εκδοτικός οίκος είδες τις πωλήσεις του να πολλαπλασιάζονται, συμπαρασύροντας και το επόμενο - το "Βασιλιά & Βασιλιάς & Οικογένεια". Μία από τις δύο εικονογράφους και συγγραφείς που τα συνυπογράφουν, η Στερν Νέιλαντ, μας μίλησε για όλη αυτή την περιπέτεια.

Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το πρώτο σας βιβλίο; Με τη Λίντα είχαμε γνωριστεί στη Σχολή Καλών Τεχνών και θέλαμε πολύ να κάνουμε μαζί ένα εικονογραφημένο βιβλίο - ένα μοντέρνο παραμύθι. Δεν είχαμε κανέναν προβληματισμό σχετικά με gay ζητήματα και τα συναφή. Απλά σκεφτήκαμε τον τίτλο και είπαμε: Δε θα ήταν ωραίο, αντί για ένα βασιλιά και μια βασίλισσα, να έχουμε έναν βασιλιά κι έναν βασιλιά;. Μάλλον δεν είχε ξαναγίνει κάτι τέτοιο σε παιδικό βιβλίο και μας φάνηκε χαριτωμένο. Στην ουσία ήτανε μια ιδέα αυθόρμητη και τυχαία.

Πώς υποδέχτηκαν το βιβλίο σας στην Ολλανδία; Άρεσε γενικά, τα χρώματα, το σύνολό του. Εδώ δεν αποτελεί κάτι το ιδιαίτερο. Στην Ολλανδία, οτιδήποτε έχει σχέση με την ομοφυλοφιλία -δικαιώματα, γάμοι κ.λπ.- είναι μάλλον συνηθισμένο.

Αντίθετα, στις ΗΠΑ έγινε θέμα. Ναι! Έγινε μεγάλη φασαρία με αφορμή εκείνη τη μαθήτρια. Προφανώς στις ΗΠΑ δεν είναι τόσο συνηθισμένο όσο εδώ. Ορισμένοι σκέφτονται φιλελεύθερα και δεν έχουν πρόβλημα. Υπάρχει όμως κι ένα πολύ συντηρητικό κομμάτι, στο οποίο προφανώς δεν άρεσε το βιβλίο. Θεώρησαν ότι είναι σκέτο δηλητήριο κι ότι εμείς που γράψαμε κάτι τόσο απαίσιο είμαστε διαβολογυναίκες!

Παρ' όλα αυτά οι πωλήσεις του εκεί αυξήθηκαν κατακόρυφα. Ναι, αυτό ήταν το καλό! Η πρώτη έκδοση εξαντλήθηκε και έγιναν ανατυπώσεις τόσο του πρώτου όσο και του δεύτερου βιβλίου. Επίσης, αυξήθηκαν οι πωλήσεις και στην Ολλανδία, αφού εξαιτίας της διαμάχης στην Αμερική άρχισαν να μας καλούν σε διάφορες εκπομπές. Ξαφνικά βρεθήκαμε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και είχε πλάκα, γιατί συνήθως οι συγγραφείς και εικονογράφοι δεν είναι θέμα για την τηλεόραση. Τους άρεσε που οι Αμερικάνοι έκαναν τόση φασαρία για δυο Ολλανδές. Από την άλλη, οι εκδότες μας στις ΗΠΑ άρχισαν να δέχονται απειλητικά μηνύματα και αναγκάστηκαν για κάποιο καιρό να κυκλοφορούν με σωματοφύλακες. Αυτή ήταν η άσχημη πλευρά. Διαβάσαμε στο Ίντερνετ απίστευτα εμπαθή μηνύματα ενάντια σ' εμάς και το βιβλίο μας! Υπάρχουν άνθρωποι με φοβερό μίσος, κι αυτό πραγματικά με τρόμαξε. Είμαι ευτυχής που δε ζω εκεί.

Εκτός από διαβολογυναίκες, το πρώτο που θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς είναι ότι είστε και λεσβίες. Ναι, αλλά δεν είμαστε. Εγώ έχω άντρα και παιδί και η Λίντα επίσης έχει φίλο. Πολλοί μας ρωτάνε: Τότε γιατί γράψατε αυτό το βιβλίο; Εμείς το μόνο που έχουμε να απαντήσουμε είναι: Γιατί όχι; Ούτε βασιλιάδες ούτε βασίλισσες είμαστε, αλλά μπορούμε να γράφουμε γι' αυτούς. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι για μας είναι απλώς ένα παραμύθι, μια όμορφη ιστορία και τίποτα περισσότερο.

Πώς όμως εξηγεί κανείς σ’ ένα μικρό παιδί τι σημαίνει ομοφυλοφιλία; Δεν είναι τόσο δύσκολο, γιατί το θέμα του βιβλίου μας είναι η αγάπη. Είναι δυο άνθρωποι που αγαπιούνται και θα μπορούσε να είναι ένας άντρας με μια γυναίκα, ή ένας άντρας με έναν άντρα, ή μια γυναίκα με μια γυναίκα. Δεν έχει σημασία για ένα παιδί, άλλωστε το βιβλίο δεν έχει να κάνει καθόλου με το σεξ. Έχει να κάνει μόνο με την αγάπη, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο. Δε νομίζω, λοιπόν, ότι είναι δύσκολο να το εξηγήσει κανείς.

Σε άλλες χώρες, όμως, η ομοφυλοφιλία παραμένει ταμπού. Και στην Ολλανδία είναι ταμπού για ορισμένους. Υπάρχουν φανατικοί χριστιανοί και μουσουλμάνοι και άνθρωποι που δεν τη θεωρούν φυσιολογική. Από την άλλη, υπάρχουν πολλά παιδιά που έχουν δύο μαμάδες, ή κάποιο θείο που ζει με άλλον άντρα ή κάτι παρόμοιο. Είναι καλό να μπορείς με ένα όμορφο βιβλίο να τους εξηγήσεις ότι υπάρχουν και τέτοιες οικογένειες. Αν δε θέλεις, δε χρειάζεται να αγοράσεις το βιβλίο. Είναι τόσο απλό.

Η συνέχειά του πώς προέκυψε; Ήταν μία ανάθεση από τους αμερικανούς εκδότες. Μας ζήτησαν να γράψουμε τη συνέχεια και σκεφτήκαμε ότι θα ήταν ωραίο να αποκτήσουν οι πρίγκιπες ένα παιδί.

Δεχτήκατε πάντως επικρίσεις ότι παρουσιάσατε τα πράγματα υπεραπλουστευμένα. Ναι, αλλά εμείς το μόνο που κάναμε ήταν να γράψουμε και να εικονογραφήσουμε μια όμορφη ιστορία, τόσο στο πρώτο όσο και στο δεύτερο βιβλίο. Τίποτα παραπάνω. Δε θελήσαμε να προκαλέσουμε ζήτημα ή να ανοίξουμε κάποιο θέμα. Επομένως, όλη αυτή η κριτική -ότι δεν είναι αυτό ή εκείνο, ότι παραείναι έτσι ή δεν είναι αλλιώς- δε μας αφορά. Είμαστε απλά χαρούμενοι άνθρωποι, οπότε φτιάχνουμε χαρούμενα βιβλία!

Βασιλιάς & Βασιλιάς *

* [στις αγκύλες, επεξηγηματικά σχόλια εκτός κειμένου, ελλείψει εικονογράφησης]

Στο πιο ψηλό βουνό πάνω απ' την πόλη ζούσαν μια βασίλισσα, ο νεαρός διάδοχος και η ψιψίνα του θρόνου.

Η βασίλισσα βασίλευε πάρα πολλά χρόνια κι είχε κουραστεί. Έτσι, αποφάσισε ότι ο πρίγκιπας θα παντρευόταν και θα γινόταν βασιλιάς πριν να τελειώσει το καλοκαίρι.

"Ξύπνα!" φώναξε η βασίλισσα [στον πρίγκιπα που κοιμόταν]. "Εσύ κι εγώ πρέπει να κάνουμε μια κουβεντούλα. Βαρέθηκα πια! Θα παντρευτείς, τελεία και παύλα."

Ο πρίγκιπας έσπρωξε από μπροστά του το πρωινό. Δεν του κατέβαινε μπουκιά όσο άκουγε τη βασίλισσα να μιλάει… και να μιλάει… και να μιλάει.

"Δε σε καταλαβαίνω" [έλεγε εκείνη]. Όλοι οι πρίγκιπες στα μέρη μας έχουν παντρευτεί. Όλοι, εκτός από σένα! Εγώ στην ηλικία σου είχα παντρευτεί ήδη δύο φορές."

Μέχρι να έρθει η νύχτα, όλο αυτό το κουβεντολόι είχε ζαλίσει τον πρίγκιπα. "Πολύ καλά, Μητέρα" [είπε]. Θα παντρευτώ. Οφείλω όμως να ομολογήσω ότι ποτέ δε μου πολυάρεσαν οι πριγκίπισσες."

"Στη μελλοντική σου ευτυχία!" [είπε εκείνη υψώνοντας το ποτήρι της]

Το ίδιο βράδυ η βασίλισσα έβγαλε τη λίστα της με τις βασιλοπούλες και τηλεφώνησε σε κάθε πύργο, κάστρο και παλάτι, κοντινό ή μακρινό. Το επόμενο πρωί, ένα πλήθος περίμενε έξω από τις πύλες.

Η πριγκίπισσα Άρια από την Αυστρία τραγούδησε μια εκκωφαντική όπερα για τον πρίγκιπα. Πριν καλά-καλά τελειώσει, της είχαν δείξει την πόρτα.

Η πριγκίπισσα Ντόλι είχε έρθει με το αεροπλάνο από το μακρινό Τέξας για να κάνει το μαγικό της νούμερο. Η ψιψίνα του στέμματος τη βοήθησε με προθυμία. Όμως η βασίλισσα κι ο πρίγκιπας δε συγκινήθηκαν.

Ακολούθησε η αστεία μικρή πριγκίπισσα από τη Γροιλανδία. Ούτε μ' αυτήν τρελάθηκε ο πρίγκιπας, οπότε δεν τον ένοιαξε που ο υποκόμης του την ερωτεύτηκε αμέσως.

"Πω-πω, τα μακριά της χέρια θα είναι μια χαρά όταν θα χαιρετά τα πλήθη", είπε ο πρίγκιπας βλέποντας την Πριγκίπισσα Ραχτζμασπούτιν από το Μουμπάι. Εκείνη έτρεξε να φύγει απ' το παλάτι, όσο πιο γρήγορα την πήγαιναν τα κομψά της πόδια.

Η βασίλισσα κι ο πρίγκιπας κοιτάχτηκαν απογοητευμένοι. Τίποτα δεν πήγαινε όπως το περίμεναν.

"Μια στιγμή!" φώναξε ο υποκόμης. "Υπάρχει μία ακόμα πριγκίπισσα. Σας παρουσιάζω την Πριγκίπισσα Μάντλιν και τον αδερφό της, Πρίγκιπα Λη."

Επιτέλους, ο πρίγκιπας ένοιωσε ένα σκίρτημα στην καρδιά. Ήταν κεραυνοβόλος έρωτας. "Τι όμορφος πρίγκιπας!" [αναφώνησαν οι δυο πρίγκιπες μαζί]

Ο γάμος ήταν πολύ ξεχωριστός. Μέχρι κι η βασίλισσα δάκρυσε μια-δυο φορές.

Οι δύο πρίγκιπες έγιναν γνωστοί σαν Βασιλιάς και Βασιλιάς, η βασίλισσα είχε επιτέλους χρόνο για τον εαυτό της,

Κι έζησαν αυτοί καλά, κι εμείς καλύτερα.