Η θρησκεία θα 'πρεπε να είναι σαν το σεξ
Συνέντευξη
μια συζήτηση με τον Χρήστο Παρίδη
Οι τσολιάδες, η γκέι τέχνη, η σουβλατζού Σούλα, το Ισλάμ, η σεξουαλική καριέρα των γκέι και τα κουφέτα είναι λίγα από αυτά που ο μπαμπάς της κας Τεπενδρή, Κωνσταντίνος Κακανιάς, τσουβαλιάζει στην εμπρηστικά άμεση συνέντευξή του.
Κα Τεπενδρή: πάμπλουτη χήρα εξ Αλεξανδρείας, μέλος του jet set, που περιδιαβαίνει τον κόσμο μπλέκοντας σε ανεπανάληπτες και εξωφρενικές καταστάσεις – καρικατούρα μοναδική, αναρτημένη σε γκαλερί και συλλογές σε Ελλάδα, Ευρώπη κι Αμερική. Ο πνευματικός της πατέρας και alter ego της, ο διεθνής Έλληνας και εμπνευσμένος εικαστικός Κωνσταντίνος Κακανιάς, βρέθηκε για λίγο στην Αθήνα από το Λος Άντζελες, όπου ζει κι εργάζεται τα τελευταία χρόνια, ζωγραφίζοντας, δημιουργώντας βιβλία και σχολιάζοντας την επικαιρότητα μέσα από τις σελίδες του Los Angeles Times Magazine και τη στήλη του Self Obsessed.
Μεσημέρι στο Κολωνάκι, ντυμένος μ' ένα μπλουζάκι απομίμηση Fred Perry, που στο λογότυπο, εκεί που τελειώνουν οι δάφνες, κατέληγε σε δύο πέη και στο μέσο ένα «TOM» εις μνήμην Tom of Finland, αγκαλιά με το αγαπημένο του Ρέντζο, ένα Boston terrier που άλλοτε τελεί χρέη εσάρπας-αξεσουάρ κι άλλοτε κακομαθημένου παιδιού που τρώει κατσάδα γιατί δεν κάθεται φρόνιμα. Μια συνάντηση με τον Κωνσταντίνο είναι πάντα απολαυστική αν και συχνά επεισοδιακή. Σχεδόν πάντα χωρίζουμε τσακωμένοι! Αυτή τη φορά υπήρξε πλήρης σύμπνοια, παρότι έπρεπε για χάρη της συνέντευξης, να κρατάω τον αντίλογο και να τον τσιγκλάω. Το αποτέλεσμα είναι η συζήτηση που ακολουθεί. Κακανιάς in extremis.
Πώς είναι να επιστρέφεις στην Αθήνα;
Η πρώτη εβδομάδα, φοβερά άσχημα. Μετά συνηθίζω. Αλλά και τη φυλακή τη συνηθίζεις...
Τη βλέπεις σαν φυλακή την Αθήνα;
Είναι κομπλικέ πρόβλημα για μένα η Αθήνα. Καταρχήν έλειπα ένα χρόνο στο Λος Άντζελες. Την πιο ευχάριστη και πιο δυσάρεστη πόλη στον κόσμο! Ένα μέρος όπου όλα δείχνουν ευχάριστα και τέλεια, και μέσα είναι fucked up. Εδώ είναι όλα fucked up, μέσα έξω....
Δεν βρίσκεις τίποτα θετικό στην Αθήνα;
Πολλά πράγματα! Πρώτα απ' όλα αυτήν την αμεσότητα που έχεις με τον κόσμο. Δεν υπάρχει ούτε κατά διάνοια στο Λος Άντζελες. Δεν υπάρχουν human relations. Αν κάποιος μπορεί να επιβιώσει στο Λος Άντζελες, μπορεί παντού. Είναι η πιο δύσκολη πόλη που έχω ζήσει ποτέ. Πιο δύσκολη από το Κάιρο, τη Νέα Υόρκη, το Παρίσι...
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να ζει κανείς ανοικτά ως γκέι στο Λος Άντζελες και στην Αθήνα;
Στο Λος Άντζελες μπορεί να περπατήσεις στο δρόμο αγκαλιά με τον οποιοδήποτε, να φιληθείς –σχεδόν– στο δρόμο...
Αυτά αρχίζουμε να τα βλέπουμε κι εδώ. Είπες ότι δεν υπάρχουν καθόλου ανθρώπινες σχέσεις. Μήπως απλά αδιαφορούν εντελώς για ό,τι συμβαίνει γύρω τους;
Όχι, καθόλου! Σε ό,τι έχει να κάνει με κοινωνικά θέματα, δηλαδή τους νόμους, τη δομή, είναι καλοί. Προσπαθούν ειλικρινά να φτιάξουν μια καλύτερη κοινωνία. Στις σχέσεις είναι που είναι τρομερά alienated. Αν βγεις πάντως λίγο έξω από την πόλη στα προάστια, στο Orange County, αμέσως βλέπεις μια φρικτή κατάσταση. Είναι εκεί που ψήφισαν εναντίον του Proposition 8 και ήταν το μεγάλο σοκ των τελευταίων εκλογών.
Ίσως η υπερβολική δημοσιότητα των γκέι να οδηγεί τελικά στην αντίδραση και να φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα.
Πάντα υπάρχει κίνδυνος να φέρεις τα αντίθετα αποτελέσματα, αλλά δεν ήταν αυτή η περίπτωση εδώ. Όταν κάνεις τα πράγματα μ' έναν τρομερά aggressive τρόπο, είναι σίγουρο ότι οι συνέπειες θα είναι αντίθετες από αυτές που επιδιώκεις.
Είναι aggressive, επιθετική, η γκέι κουλτούρα;
Μπορεί και να είναι. Aggressive μπορεί να υπήρξα κι εγώ. Με τα χρόνια έχω ηρεμήσει και έχω καταλάβει ότι με πιο ήρεμο και ευγενικό τρόπο μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα πράγματα. Έχουμε πετύχει πολλά ως μειονότητα. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ως γκέι, από δέκα χρονών, έχει επέλθει μια τεράστια αλλαγή και είμαι πολύ ικανοποιημένος γι' αυτό.
Γιατί χρησιμοποιείς τον όρο «μειονότητα»;
Γιατί προς το παρόν είμαστε μειονότητα...
Δεν θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μια ερωτική διάθεση που υπό συνθήκες συμβαίνει σε όλους;
Μπορεί να το έχουν όλοι, το θεωρώ όμως ένα decision και ένα lifestyle.
Οπότε το να δηλώνεις γκέι είναι περισσότερο επιλογή και στάση ζωής...
Καταρχάς είναι ένα χαρακτηριστικό της φύσης. Όπως αν έχεις μπλε μάτια ή είσαι μελαχρινός. Δεν παύει να είναι μειονότητα –κι απ' ό,τι διαβάζω– το 10% των ανθρώπων.
Μήπως είναι λίγο περιοριστική η άποψη αυτή; Ως ερωτική έκφραση υπάρχει στις αρχέτυπες κοινωνίες, ενοχικά και ανομολόγητα ίσως, αλλά σε ακόμα μεγαλύτερη συχνότητα. Στις μουσουλμανικές χώρες, ας πούμε, δεν κατονομάζεται αλλά είναι σχεδόν παράδοση...
Στην αρχαία Ελλάδα κατονομάζεται. Στο Συμπόσιο του Πλάτωνα ο έρωτας μεταξύ αντρών εξιδανικεύεται.
Στην αρχαία Ελλάδα η ερωτική επιθυμία και κυρίως το σώμα δεν ενοχοποιούνται, άρα μπορεί να αφορούσε και μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων. Θα μιλούσε ποτέ κανείς εκείνη την εποχή για μειονότητες άραγε;
Στη σύγχρονη εποχή, μέχρι να ενσωματωθούμε εντελώς, οι γκέι θα είμαστε μια μειονότητα. Όταν γίνουμε δεκτοί ως απολύτως κανονικοί άνθρωποι, που ακόμα δε συμβαίνει κάτι τέτοιο, θα πάψουμε να θεωρούμαστε μειονότητα.
Υπάρχει ποσοστό ευθύνης στους γκέι για το ότι δε θεωρούνται «κανονικοί» άνθρωποι;
Σε τι ευθυνόμαστε όσον αφορά τη νομοθεσία; Γιατί αυτό είναι το σοβαρό. Η νομοθεσία και η παιδεία. Από εκεί αρχίζει το πρόβλημα. Γιατί, τι με ενδιαφέρει εμένα τι λέει η Σούλα που πουλάει σουβλάκια στη Λούτσα, ας πούμε;
Για να φτάσει να το αποδεχτεί κι ο τελευταίος λαϊκός άνθρωπος, μια σουβλατζού που λες κι εσύ, πρέπει να της το επιβάλει η πολιτεία ή να ωριμάσουν οι συνθήκες, ώστε η πολιτεία να της περάσει ευκολότερα νομοθεσίες υπέρ των γκέι;
Δεν υπάρχει περίπτωση να το μάθουν από μόνοι τους. Αναγκαστικά θα πρέπει να το μάθουν μέσα από την παιδεία.
Μα δεν είναι η οικονομική ευμάρεια των τελευταίων δεκαετιών που προετοίμασε το έδαφος της αποδοχής;
Δεν συνέδεσα ποτέ την ομοφυλοφιλία με την οικονομία. Είναι καθαρά θέμα παιδείας. Επιμένω! Και η Σαουδική Αραβία είναι μια πολύ πλούσια χώρα αλλά δεν υπάρχει ελευθερία...
Πάντως ακούω ότι η ομοφυλοφιλία και ο λεσβιασμός ανθεί ιδιαίτερα μέσα στους οντάδες ....
Δεν μ' αφορά αυτό το πράγμα. Μπορεί να έχει και χαρέμια με αγόρια. Από τη στιγμή που είναι καλυμμένο με ένα πέπλο ενοχής, είναι καταδικαστέο. Παρεμπιπτόντως, λατρεύω, το ξέρεις καλά, οτιδήποτε ισλαμικό. Την αρχιτεκτονική τους, την ποίηση τους, τη μουσική τους, αλλά οτιδήποτε έχει να κάνει με ανθρώπινες σχέσεις με αηδιάζει. Η ομοφυλοφιλία στο Ισλάμ με αηδιάζει! Οτιδήποτε έχει να κάνει με θρησκείες μου προκαλεί αηδία! Και ο Χριστιανισμός και ο Ιουδαϊσμός, ακόμα και ο Βουδισμός με τη συμπόνια του.
Έτσι κι αλλιώς, καμιά εξουσία δεν μπορεί να αποδεχτεί την ομοφυλοφιλία και να συνυπάρξει μ' αυτήν. Πουθενά δεν γίνεται δεκτός ένας ομοφυλόφιλος στα υψηλά κλιμάκια του οικονομικού και του πολιτικού κατεστημένου. Ούτε στην Ευρώπη ούτε στην Αμερική.
Δεν συμφωνώ μαζί σου. Υπάρχουν μεγιστάνες, είτε κρυφά είτε φανερά, στην Αμερική αλλά και εδώ, που είναι ομοφυλόφιλοι. Το πρόβλημα φυσικά και υπάρχει και το βρίσκουμε σε οποιαδήποτε μορφή κοινωνίας, από την Ουάσιγκτον μέχρι το Χόλυγουντ, και από τα βόρεια προάστια της Αθήνας μέχρι τον υδραυλικό της γειτονιάς και δεν λέω ότι θα λυθεί εύκολα.
Εσύ μεγάλωσες σε περιβάλλον μεγαλοαστικό...
Ένα ελληνικό κράμα...
Ποια ήταν η σχέση σου με τους γονείς σου;
Με τον πατέρα μου είχα σεξουαλική σχέση.
Είχες σεξουαλική σχέση με τον πατέρα σου;
Θα ήθελα να έχω! Δεν είχα πραγματικά. Όλοι μας θα θέλαμε να έχουμε σεξουαλική σχέση με τον πατέρα μας. Όταν ήμουν 18 με είχε καλέσει για lunch και μου είπε: «Κωνσταντίνε, πρέπει να σου πω ότι το χειρότερο πράγμα που μπορεί να κάνει ένας άντρας, χειρότερο κι από φόνο, είναι να γαμηθεί». Κι εγώ κοιτούσα εκείνη τη στιγμή έναν κηπουρό απέναντί μας. Δεν του απάντησα καν. Με ενδιέφερε να ρίξω τον κηπουρό. Και τον έριξα.
Τελικά, έμαθε ο πατέρας σου για σένα;
Διάβασε για μένα αργότερα σε διάφορα έντυπα, αλλά ποτέ δεν μιλήσαμε ανοικτά. Νομίζω ότι το καταλάβαινε. Στη μητέρα μου είχα μιλήσει από τα 17 μου.
Εκείνη πως το είχε πάρει;
Δεν είχε πρόβλημα. Είχε όταν ήμουνα μικρός, στα επτά. Με έστελνε σε ψυχίατρο. Ήταν πολύ της μόδας τότε, σε οικογένειες που είχαν αμερικάνικη μόρφωση όπως η δικιά μου. Με έστελνε λοιπόν σε ένα φρικτό ψυχίατρο που μου έδινε πολλά drugs. Και ήμουν μόλις επτά!
Θα έφευγε η ομοφυλοφιλία με τα φάρμακα;
Δεν ξέρω, μου δίνε mood adaptors και sleeping pills. Πήγαινα με ταξί μόνος μου από την Κυψέλη στο Κολωνάκι που ήταν το ιατρείο του και περίμενα στον προθάλαμο με όλους αυτούς τους περίεργους. Ήταν πολύ bizarre ως θέαμα, αλλά βέβαια διασκεδαστικό! Δεν ζούσα για τίποτα άλλο. Κοίτα να δεις, με έστειλαν σ' αυτόν τον ψυχίατρο για να μη γίνω τραβεστί.
Στα επτά;
Ήμουν ήδη λίγο τραβεστί. Ντυνόμουν με Lanvin και γύρναγα έξω στους δρόμους.
Στα επτά;
Εννοείται! Ήταν τελείως fucked up οι γονείς μου, δεν υπήρχε περίπτωση να συμβεί, ήταν όλο ένα παιχνίδι, απλά amusing. Το φοβερό είναι ότι πήγα σήμερα στη Φωκίωνος Νέγρη, σαράντα χρόνια μετά, να κάνω ακριβώς το ίδιο πράγμα, ένα performance ντυμένος γυναίκα για τον φίλο μου φωτογράφο, Αντωνάκη Χριστοδούλου.
Να που είχαν κάποιο δίκιο οι γονείς σου....
Αυτό είναι τέχνη! Αλλά τι σημασία έχει; Why not ? Who cares? Δεν είχαν δίκιο...
Τι είναι gay art;
Τι δεν είναι gay art;
Λες ότι όλη η τέχνη είναι γκέι;
Τα τρία τέταρτα, ναι. Κοίτα, όλοι οι άνθρωποι είμαστε attracted με έναν τρόπο unconscious από το ίδιο μας το φύλο. Οπότε αυτό βγαίνει στην τέχνη. Το πινέλο της τέχνης είναι το υποσυνείδητο. Μπορεί να μην είμαστε γκέι, αλλά να είμαστε attracted από τον ίδιο μας τον εαυτό και να βγαίνει αυτό με έναν τρόπο ερωτικό στην δουλειά μας ως καλλιτέχνες.
Ήσουν ανέκαθεν τόσο σίγουρος για τις επιλογές σου; Είχες ποτέ σου ενοχές;
Μικρός, ναι, είχα.
Και πότε έφυγαν; Θυμάσαι μια σου απόφαση, ένα γεγονός με το οποίο οι ενοχές έγιναν παρελθόν;
Όταν ερωτεύτηκα. Τον πρώτο μου πραγματικό έρωτα.
Πιστεύεις στον γάμο;
Δεν πιστεύω στον γάμο, τον σιχαίνομαι, αλλά όποτε πηγαίνω σε γάμους κλαίω, τους βρίσκω amusing ως έθιμο. Για τον γάμο μεταξύ γκέι είμαι 100% υπέρ. Πιστεύω στα απόλυτα ίσα δικαιώματα του ανθρώπου. Εφόσον πληρώνω φόρους, θέλω να έχω τα ίδια δικαιώματα με τον διπλανό μου.
Γιατί να θέλει ένας γκέι να μιμηθεί τις συμβάσεις της κοινωνίας; Άλλωστε, δεν είναι επαναστατικό να επιλέγει κανείς να ζήσει ως γκέι; Κάτι ανατρεπτικό;
Όχι. Θα 'θελα οι γκέι να είναι απόλυτα incorporated. Δεν έχω καμιά όρεξη να είμαι ξεχωριστός. Είμαστε ακόμα στην αρχή του δρόμου βέβαια, μπορεί να χρειαστεί και εκατό χρόνια για να γίνουμε πλήρως αποδεκτοί, αλλά στο τέλος θα είμαστε απολύτως ίσοι.
Μα δεν θα ενοχλεί πάντα η ομοφυλοφιλία; Δεν ενοχλούσε πάντα στην ιστορία των ανθρώπων;
Όχι, όχι πάντα. Με τον Χριστιανισμό άρχισε να ενοχλεί. Δεν νομίζω ότι ενοχλούσε την εποχή του Αδριανού ο οποίος ήταν ανοιχτά ομοφυλόφιλος.
Είσαι κάθετος εναντίον του Χριστιανισμού;
Δεν θα έπρεπε να υπάρχει! Να καταστραφούν όλες οι εκκλησίες άμεσα....
Και να αντικατασταθούν με τι; Δεν έχει ανάγκη να πιαστεί ο άνθρωπος από κάπου; Να ξορκίσει τις φοβίες του και το σκοτάδι;
Η θρησκεία θα 'πρεπε να είναι σαν το σεξ. Κάτι εντελώς προσωπικό. Να μην μπαίνει καθόλου στη μύτη του άλλου, καθόλου οργανωμένο. Οι άνθρωποι είμαστε θύματα του Χριστιανισμού και του Ισλαμισμού. Αυτών των συνθηκών. Γιατί περί συνθηκών πρόκειται, ούτε καν παράδοση.
Και στην Αμερική της ανεξιθρησκίας και της μεγάλης συνταγματικής δημοκρατίας ακόμα αγωνίζονται για gay liberation και proposition 8.
Σε καμιά χώρα ο δρόμος της ομοφυλοφιλίας δεν έχει φτάσει στο τέλειο. Το τέλειο θα έρθει μόνο μέσα από την παιδεία.
Τι γνώμη έχεις για τη γκέι ζωή στην Ελλάδα;
Πήγα στο gay pride party και ένοιωσα πολύ περίεργα - αλλά έτσι νοιώθω και στο Λος Άντζελες - όπου όλοι ήταν γυμνασμένοι...
Ένα lifestyle στα χνάρια της Αμερικής λοιπόν;
Αυτά τα ακολουθεί ποσοστό μικρότερο από 10%, αλλά η κοινωνία μάς έχει πετάξει εκεί.
Δεν ήταν πιο ερωτική η Ελλάδα παλιότερα;
Ναι, αλλά κρυφά, το βράδυ. Το πρωί δεν μπορούσες να κυκλοφορήσεις με τον φίλο σου. Έχουν αλλάξει τα πράγματα πολύ προς το καλύτερο τώρα. Βγαίνοντας από το πάρτι, περνούσε από μπροστά μου ένα ζευγάρι δύο πολύ ωραίων αγοριών και ένα αντρόγυνο κάπως ηλικιωμένο και είπε ο ένας στον άλλον, χωρίς καμία κριτική διάθεση: «Κοίτα, κρατιούνται από το χέρι!». Πριν είκοσι χρόνια θα μας έδερναν! Έχω φάει πολύ ξύλο μικρός, από την αστυνομία, από αλήτες, από διάφορους. Και για όλα αυτά φταίει αυτή η φρικτή εκκλησία που καταδικάζει την ομοφυλοφιλία.
Τι θα περίμενες να κάνει; Να τελεί χριστιανικούς γκέι γάμους;
Και γιατί όχι; Φυσικά!
Μα η βάση του χριστιανισμού είναι η οικογένεια και η τεκνοποιία.
Νόμιζα ότι είναι η αγάπη!
Τι σχέση έχει η αγάπη με το σεξ, μια βασική εμμονή των γκέι;
Αυτό νομίζω ότι είναι περισσότερο αντρικό κατάλοιπο. Οι άντρες γενικώς, στρέιτ και γκέι, δεν έχουν τη συναισθηματική ανάγκη που χρειάζονται οι γυναίκες για να κάνουν σεξ. Το κάνουν πολύ ευκολότερα σε κάθε ευκαιρία που τους τυχαίνει. Έχει να κάνει με το πέος και το μυαλό κι όχι με τους γκέι αποκλειστικά. Πάντως μας σπρώχνουν και κοινωνικά εμπόδια προς τα εκεί. Αν εμένα με είχαν μάθει από μικρό ότι δεν πειράζει να έχω συναισθηματικές σχέσεις με άντρες, δεν θα είχα την τεράστια σεξουαλική καριέρα που είχα. Αν είχαμε παραμυθάκια με αγοράκια όπως έχουμε με αγοράκια και κοριτσάκια, θα ήταν αλλιώς. Ήδη η νέα γενιά είναι περισσότερο των σχέσεων και λιγότερο του εύκολου σεξ.
Αν δεν ήσουν γκέι, θα είχες δημιουργήσει την κα Τεπενδρή;
Η κα Τεπενδρή είναι δημιούργημα πολλών ανθρώπων και όχι μόνο δικό μου. Έχουν βάλει πολλοί το χεράκι τους, πολλοί φίλοι και φίλες. Δεν νομίζω ότι έχει να κάνει τόσο με το ότι είμαι γκέι. Είναι μια ταύτιση με ένα άλλο πρόσωπο.
Το χιούμορ της, τα σχόλια, οι καταστάσεις, όλα παραπέμπουν σε μια γκέι περσόνα.
Μέσα στο σύνολο της κας Τεπενδρή δεν θα το 'λεγα. Σε ειδικές περιπτώσεις, ναι. Όπως στο βιβλίο μου για τους Ολυμπιακούς, που τη βάζω να εξετάζει το σώμα του Greg Louganis. Εκεί είναι ένα homage στο homosexuality.
Ποια είναι τα συναισθήματα σου σήμερα για την Ελλάδα.
Την Ελλάδα την είχα απορρίψει για πολλά χρόνια. Δεν ήθελα ούτε να ακούω γι' αυτήν. Μου ήταν αδύνατον να ξεχάσω όλα όσα είχα τραβήξει εδώ. Την ξαναανακάλυψα και την ξαναγάπησα μέσα από τρεις τέσσερις φίλους που την αγαπούσαν περισσότερο από μένα. Μετά ήρθαν τα ποιήματα του Laurence Durrell και τα βιβλία του Patrick Leigh Fermor και το Βυζάντιο και ο Καβάφης, που κάθε φορά που τον διαβάζω με συγκινεί το ίδιο αν όχι περισσότερο κι ο σουπερ trash ελληνικός κινηματογράφος και όλα αυτά και άλλα τόσα....
Πες μου κάτι που βρίσκεις στην Αθήνα έντονα γκέι.
Τους Τσολιάδες! Είναι τόσο στερεότυπα γκέι!! Ψηλοί, κούκλοι, που όταν σηκώνουν τα πόδια τους αποκαλύπτεται... όλο το μεγαλείο της Ελλάδας!
{yoogallery src=[/images/stories/issues/25/kakanias-gallery/] title=[Κωνσταντίνος Κακανιάς] thumb=[polaroid] width=[150] load_lightbox=[0] resize=[1] spotlight=[0] style=[lightbox] thumb_cache_time=[43200] }
Με ην ευγενική παραχώριση του καλλιτέχνη και των Kalfayan Galleries
